ارتباط مؤثر چیست؟ – چگونه ارتباط مؤثر برقرار کنیم؟
ارتباط مؤثر
در یکی از مقالههای قبلی گفتیم که برای برقراری ارتباط مؤثر اولین گام ایجاد صمیمیت است. گفتیم که در هنگامیکه صمیمیت ایجاد میشود میتوان به این نکته پی برد که ذهن ناخودآگاه طرفین به یکدیگر اعتماد کردهاند.
باید به این نکته توجه کنیم که پایه و اساس مناسب برای مذاکره و بحث و تصمیمگیریهای دو یا چندجانبه برقراری ارتباط مؤثر است. اگر میبینید که در جمعی و یا جلسهای تصمیم مهمی گرفته میشود بدانید که در آن جمع افراد توانستهاند با هم ارتباط مؤثر برقرار کنند.
اگر ارتباط مؤثری بین افراد برقرار نشده باشد در آن جمع هرکس ساز خودش را میزند و افراد در آن جمع به یک تصمیم منسجم نمیرسند.
پیشنهاد می کنیم مقاله چگونه روابط موفقیت آمیز ایجاد کنیم؟ را مطالعه نمایید
اهمیت ارتباط مؤثر
اگر افراد با هم ارتباط مؤثر داشته باشند، آنها به شکلهای مختلفی باهم تعامل دارند. آنها کمتر باهم اختلاف پیدا میکنند و حرفهای یکدیگر را بهدرستی متوجه میشوند.
میتوان گفت افرادی که با هم ارتباط مؤثر دارند ارتباط آنها ارتباطی دوستانه مبتنی بر اعتماد و توجه دو یا چند طرفه است. در اینگونه روابط افراد یکدیگر را درک میکنند و در علاقهمندیهای یکدیگر سهیم میشوند؛ یعنی علایق آنها با هم مطابقت دارد و به این فکر میکنند که به اهداف مشترکی برسند.
برقراری ارتباط مؤثر بین دو نفر
همانطور که گفتیم اگر بین دو نفر ارتباط مؤثر برقرار شده باشد و این دو نفر برای انجام کاری با هم شریک باشند میتوان به این نتیجه رسید که آنها میتوانند در آن کار به پیشرفت قابلتوجهی برسند.
اگر در محل کارتان نتوانید ارتباط مؤثر برقرار کنید شاید نتوانید حتی بر سر مسائل کوچک و خرد هم به توافق برسید ولی اگر ارتباط مؤثر برقرار شده باشد میتوانید به این امیدوار باشید که بر سر مسائل بزرگ هم میتوانید به توافق و تصمیمهای مهم و مشترک برسید.
چهار روش اصلی برقراری صمیمیت و تفاهم
۱- گوش دادن و نگاه کردن
۲- هماهنگی و بازتاب (تقلید رفتارهای دیگران)
۳- همگام بودن
۴- رهبری
ایجاد صمیمیت و تفاهم در یکی از مقالات قبلی بهصورت کامل تشریح شده است و در این مقاله قصد نداریم به صورت مفصل به موضوع صمیمیت بپردازیم. برای کسب اطلاع بیشتر به مقاله صمیمیت مراجعه نمایید.
برقراری ارتباط مؤثر در یک گروه یا تیم
برقراری ارتباط مؤثر بین دو نفر کار زیاد پیچیدهای نیست و نیاز به صرف انرژی زیادی ندارد. ولی برای اینکه در یک تیم ارتباط مؤثر برقرار شود کار کمی پیچیده میشود. ایجاد صمیمیت و تفاهم بین تکتک اعضاء کار چندان آسانی نیست که انجام شود.
هماهنگ شدن و بازتاب رفتارهای هریک از اعضاء کاری است بسیار سخت. ولی اگر بخواهید میتوانید این کار را انجام دهید و بین تکتک اعضاء صمیمیت ایجاد کنید؛ و اگر صمیمیت و تفاهم ایجاد شود ارتباط مؤثر هم برقرار خواهد شد. ولی همانطور که گفتیم انجام این کار بسیار سخت است.
اگر در یک جلسه شرکت کردهاید و دوست دارید در جمع نفوذ کنید، میتوانید راهکارهای زیر را استفاده کنید
۱- در همان ابتدا با تکتک افراد سلام و احوالپرسی کنید و با آنها با پرسیدن نامشان آشنا شوید
۲- به رسمی بودن و یا غیررسمی بودن جلسه دقت کنید و برنامهها و قوانین و جزئیات کار در جلسه دقت کنید و خودتان را با آن جزئیات و قوانین هماهنگ کنید. سعی کنید در جلسه خودتان را با خطمشی جلسه همگام کنید.
۳- در طول جلسه با افراد حاضر در جلسه تماس چشمی برقرار کنید مخصوصاً در زمانی که با آنها در حال گفتگو هستید
۴- هر زمانی که میخواهید نظرتان را اعلام کنید سعی کنید با آخرین نفری که صحبت کرده است هماهنگ باشید.
۵- از کلمههای کلیدی در گفتگویتان استفاده کنید
۶- در هر جلسه یک نفر بیشترین تأثیر را در تصمیمگیری دارد، سعی کنید خودتان را با آن شخص هماهنگ کنید؛ یعنی با ژستها، کلماتی که به کار میبرد، تن صدا، آهنگ صدا، حرکات بدن او را زیر نظر داشته باشید و سعی کنید با او همگامسازی انجام دهید.
بعد از انجام این مراحل نوبت به این میرسد که تست کنید و نتیجه کار را بررسی کنید. اگر کارهایی که گفتهشده است را درست انجام داده باشید، این بار شما هستید که حرکاتتان تقلید میشود.
ارتباط مؤثر غیرحضوری
در مباحث قبلی برقراری ارتباط مؤثر دو نفره و چند نفره را بررسی کردیم. برقراری ارتباط مؤثر بهصورت حضوری کار آسانی است و کافی است اصولی را گفته شد رعایت کنید و از این طریق با افراد به تفاهم و صمیمیت برسید و ارتباط مؤثری برقرار کنید.
ولی در دنیای مجازی و اینترنت و گفتگوهای تلفنی کار کمی مشکل میشود. باید توجه داشته باشید که در عصر دیجیتال بسیاری از تجارتها و جلسات و معاملات از طریق اینترنت انجام میشود. مردم در خانهی خود مینشینند و با دیگران از طریق اینترنت و تلفن گفتگو کرده و تجارت میکنند.
این را هم باید بگوییم که ابزارهای ارتباطی اینترنتی هرلحظه که مردم اراده کنند در اختیار آنها خواهد بود.
احتمال دارد که شما هم از طریق اینترنت و ابزارهای ارتباطی دیجیتالی با افراد دیگر تجارت کنید. اگر اینطور است باید راهکارهایی را بدانید که بدون دیدن افراد بتوانید با آنها ارتباط مؤثر برقرار کنید.
این کار کمی پیچیدهتر میشود؛ زیرا شما با افرادی که آنها را نمیبینید وارد مذاکره شدهاید و قرار است که با آنها ارتباط مؤثر برقرار کنید و به اهدافی که از این ارتباط دارید برسید.
هماهنگی با ابزارهای ارتباطی
در عصر حاضر شما گزینههای مختلفی را برای انتخاب دارید که از طریق آنها با افراد دیگر ارتباط مؤثر برقرار کنید. این گزینهها اغلب موارد زیر را شامل میشوند
ایمیل
تلفن اینترنتی یا چت صوتی
پیامهای اینترنتی از طریق نرمافزارهای مختلف
نامه فیزیکی
تلفن معمولی
پیامک
کنفرانسهای اینترنتی
فکس
وبینار یا سمینارهای اینترنتی که بهتازگی در حال گسترش است
در ادامه موارد بالا را موردبررسی قرار میدهیم و برقراری ارتباط مؤثر از طریق هرکدام از راهها را شرح میدهیم
۱- از طریق تلفن
در مکالمات تلفنی شما چهره شخص موردنظر را نمیبیند و فقط صدای را میشنوید. پس برای اینکه بتوانید با افراد تفاهم و درنتیجه ارتباط مؤثر برقرار کنید، باید روی صدایتان کارکنید.
میتوانید از طریق تغییر مشخصات صدای خود با فردی که در حال گفتگو با او هستید هماهنگ شده و با او ارتباط مؤثر برقرار کنید. ویژگیهایی که شما باید با تغییر آنها هماهنگی ایجاد کنید در زیر آمدهاند. پس بهتر است روی ویژگیهای زیر کارکنید و با تغییر آنها با فرد مورد مذاکره هماهنگی ایجاد کنید.
۱- آهنگ صدا
۲- طرز تنفس
۳- واژههای مورداستفاده شخص موردنظر
۴- ارزشها و باورهای او
۵- الگوها
برای اینکه با شخصی که بهوسیلهی تلفن با او مذاکره میکنید ارتباط مؤثر برقرار کنید بهتر است تیز حسی باشید و به کلماتی که هنگام مکالمه به کار میبرد خوب دقت کنید. چیزی که به آن خوب گوش دادن میگویند. پس خوب گوش دهید و کلمات کلیدی مورداستفاده او را پیدا کنید و از این کلمات شما هم درزمانی که صحبت میکنید استفاده کنید.
به تن صدا طرز نفس کشیدن الگوهایی که شخص موردنظر استفاده میکند هم دقت داشته باشید و کامل و بهصورت نامحسوس آیینه او باشید. گفتیم که ذهن ناخودآگاه انسانها دوست دارید با کسی که شبیه خودش است ارتباط برقرار کند.
پس از این ویژگی ذهن میتوان بهطور مثبت استفاده کرد و با دیگران ارتباط مؤثر برقرار کرد. استفاده کردن از کلماتی که او استفاده میکند به این معنی است که شما از الگوهای ذهنی آن شخص استفاده میکنید.
پیروی از الگوهای ذهنی شخص باعث میشود که او ناخودآگاه علاقهمند شود که با شما ارتباط مؤثر برقرار کند.
۲-ایجاد ارتباط مؤثر از طریق ایمیل
ایمیل ابزار ارتباطی خوبی است که میتوانید از آن برای برقراری ارتباط مؤثر استفاده کنید. اصول برقراری ارتباط مؤثر با ایمیل هم مانند تلفن نیاز به ایجاد تفاهم یا صمیمیت دارد. این صمیمیت با همگام شدن با الگوهای ذهنی مخاطب ایجاد میشود.
برای برقراری ارتباط مؤثر با شخص موردنظر اولین قدم خواندن ایمیلهایی است که برای شما فرستاده است. اگر ایمیلهای او را بررسی کنید حتماً الگوهایی را در آن پیدا خواهید کرد.
شما باید در جواب به ایمیلهای او از این الگوها استفاده کنید. شما با بررسی ایمیلهای فرستادهشده و یادداشت آنها میتوانید ایمیلهای ارسالی خود را با ایمیلهای او همسو کنید. این همسویی در موارد زیر میتواند مفید باشد.
۱- سلام یا همان آغاز ایمیل
ایمیل چگونه آغاز میشود. مخاطب به چه نحوی سلام کرده است و ایمیل خود را با چه جملهای آغاز کرده است. شما هم مانند او ایمیل خود را آغاز کنید.
۲- لحن و زبان
بررسی کنید که ایمیل رسمی نوشته شده است یا دوستانه و غیررسمی نوشته شده است. دقت کنید که مخاطب از چه کلماتی استفاده کرده است. این کلمات نشان دهنده الگوهای ذهنی مخاطب شماست.
شما هم در جواب ایمیل او از این کلمات استفاده کنید و از الگوهای ذهنی او استفاده کنید.
۳- جملات
بررسی کنید تا بدانید جملات بهکاررفته در ایمیل شخص موردنظر کوتاه و یا بلند هستند. دقت کنید که برای برقراری ارتباط مؤثر بهتر است از این نوع جملات استفاده کنید.
۴- بلندی و کوتاهی ایمیل
اگر ایمیل مخاطب را بررسی کنید متوجه میشوید که ایمیل او کوتاه است یا بلند. باید مانند او به ایمیل جواب دهید و دقت کنید که کوتاهی یا بلندی ایمیل مانند ایمیل او باشد.
۵- جزئیات ایمیل
ببینید مخاطب شما در ایمیلی که به شما ارسال کرده است بیشتر به جزئیات پرداخته است یا اینکه بهکلی گویی کرده است.
۶- خداحافظی
بررسی کنید که ایمیل را چگونه به پایان رسانده است. یک ایمیل میتواند بسیار ساده و بدون هیچ کلمه اضافهای تمام شود و یا کلماتی به پایان ایمیل اضافه شود و بعد ایمیل به پایان برسد.
شما هم باید مانند او ایمیل را تمام کنید. همهی مواردی که گفته شد میتواند به شما کمک کند تا در یک ارتباط ایمیلی با کسی که ایمیل شما را دریافت میکند ارتباط مؤثر برقرار کنید.
در یک ارتباط، مهمترین نکته این است که بدانید مخاطب شما دوست دارد از طریق کدام وسیله ارتباطی با شما ارتباط برقرار کند. گاهی اوقات انتخاب اشتباه ابزار ارتباطی باعث صرف انرژی بیهوده و هدر دادن انرژی انسان میشود.
فرض کنید مخاطب شما دوست دارد با شما بهصورت حضوری و از طریق گفتگو ارتباط داشته باشد ولی شما به او ایمیل بزنید. اگر هدفتان این است که با مخاطب خود ارتباط مؤثر برقرار کنید باید وسیله ارتباطی شما وسیلهای باشد که مخاطبتان دوست دارد.
اگر شما بهدلخواه ابزار ارتباطی را انتخاب کنید و مخاطب شما آن ابزار را دوست نداشته باشد، مثل آن است که برای رسیدن به مقصدی معین و مشخص جاده و مسیر را اشتباه رفته باشید.
پس یادتان باشد که برقراری ارتباط مؤثر به این بستگی دارد که شما چقدر انعطافپذیر هستید و حاضر هستید خواستههای مخاطب را به خواستههای خود ترجیح دهید.
پس از برقراری ارتباط مؤثر این شما هستید که مذاکره را به سمتی میبرید که از آن بهعنوان نتیجه برنده نام برده میشود.
پایان دادن به ارتباط مؤثر
به همان اندازه که ممکن است برقراری ارتباط مؤثر برای شما مهم باشد، خاتمه دادن به یک ارتباط هم میتواند مهم باشد. اگر شما مهارت برقراری ارتباط مؤثر با دیگران را دارید، شاید مهارت خاتمه دادن به یک ارتباط را نداشته باشید.
گاهی اوقات شرایطی پیش میآید که دوام یک ارتباط مؤثر برای انسان بیمعنی میشود و انسان دوست دارد که به آن ارتباط خاتمه دهد. برای اینکه بتوانید به یک ارتباط خاتمه دهید باید مهارت لازم را داشته باشید.
منظور ما پایان دادن به ارتباط دائمی انسان با افراد دیگر نیست. راه اینکه به ارتباط مؤثر خاتمه دهید، بدون اینکه به اصل ارتباط لطمه وارد شود و یا رفتارتان گستاخانه به نظر برسد این است که در رفتارهای خود بهگونهای تغییر ایجاد کنید که مخاطب شما خودش مایل باشد که به ارتباط مؤثر پایان دهد.
گفتیم که برای برقراری ارتباط مؤثر باید با مخاطب همگام و صمیمی شد، در اینجا میگوییم که برای پایان دادن به ارتباط مؤثر باید صمیمیت را از بین برد.
در بالا رفتارهایی که نیاز بود انجام دهید تا صمیمیت را ایجاد کنید را مطرح کردیم. در اینجا برای از بین بردن صمیمیت باید عکس کارهای بالا را انجام دهید.
گاهی اوقات لازم است که در حالات چهره و حرکات بدنتان تغییر ایجاد کنید و گاهی اوقات فقط تغییر در لحن شما باعث از بین رفتن صمیمیت میشود. مثلاً اگر ارتباط شما حضوری است حالات و حرکات بدنتان تأثیر زیادی در ارتباط شما دارد و ایجاد تغییرات در حرکات و حالات بدن و طرز تنفس شما بسیار مهم است.
ولی اگر ارتباط شما تلفنی است و مخاطب شما را نمیبیند پس حرکات بدن و حالات صورت نمیتواند بهصورت مستقیم روی ارتباط شما تأثیر بگذارد.
پس در گفتگوهای تلفنی و یا در زمانهایی که مخاطبتان شما را نمیبیند تغییر در مشخصات صدایتان میتواند هم در ایجاد ارتباط مؤثر و هم در خاتمه دادن به ارتباط مؤثر بسیار تأثیرگذار است.
درزمانی که میخواهید به ارتباط مؤثر خاتمه دهید به این نکته توجه کنید که شما فقط میخواهید به ارتباط مؤثر، آنهم در آن زمان بهخصوص پایان دهید. شما که قصد ندارید ارتباطتان را برای همیشه قطع کنید.
شما فقط میخواهید در یک موقعیت خاص به ارتباط مؤثری که دارید خاتمه دهید. به همین دلیل باید دقت کنید درزمانی که میخواهید به ارتباط مؤثر با افراد پایان دهید به مخاطبتان توهین نکنید و یا اینکه به ارزشها و باورهای او توهین نکنید و به او بیاحترامی نکنید.
در پایان پیشنهاد می کنیم اگر در دوره رایگان آموزش ان.ال.پی ثبت نام نکرده اید همین الآن ثبت نام کنید. برای ثبت نام در دوره رایگان آموزش ان.ال.پی روی لینک زیر کلیک کنید.
[mailerlite_form form_id=3]
قوانین ارسال دیدگاه در سایت